Martin Scorsese

Martin Scorsese (مارتین اسکورسیسی)
زمینه فعالیت:		کارگردان ، بازیگر ، تهیه کننده فیلمنامه نویس
ملیت:		آمریکایی
متولد :		نیویورک ، ایالت ، ایالات متحده  ۱۷نوامبر ۱۹۴۲
سال‌های فعالیت:		۱۹۶۳ تا الان
همسر یا شریک زندگی:		لارین ماری برنان (۱۹۷۱-۱۹۶۵) جولیا کامرون (۱۹۷۷-۱۹۷۶) ایزابلا روزلینی (۱۹۸۲-۱۹۷۹) باربارا دفینا (۱۹۹۱-۱۹۸۵) هلن موریس (تاالان-۱۹۹۹)
وب‌گاه رسمی:		http://www.scorsesefilms.com
مارتین اسکورسیزی (به انگلیسی : Martin Scorsese) (زاده ۱۷ نوامبر ۱۹۴۲) در نیویورک ، کارگردان شهیر سینمای آمریکا و صاحب تمامی جوایز معتبر سینمایی دنیا می‌باشد . در بسیاری از رده بندی‌های سینمایی اسکورسیزی را به عنوان بهترین کارگردان زنده و معاصر دنیا پس از جنگ جهانی دوم و یکی از سه کارگردان برتر تاریخ سینما می‌دانند. کارگردانی که پس از گذشت نزدیک به ۴ دهه همچنیان نامی بزرگ و مطرح و جنجالی در عرصه کارگردانی سینما می‌باشد! وی پس از دریافت مدرک فوق لیسانس در کارگردانی سینما در سال ۱۹۶۳ از دانشگاه نیویورک فارغ التحصیل شد اما قبل از آنکه موفق به ورود به دوره فوق لیسانس شود ناچار شد به خدمت سربازی برود و به عنوان تفنگدار دریایی در جنگ ویتنام شرکت کند که به سختی نیز مجروح شد. پس از آن وی وارد دوره فوق لیسانس سینما در همان دانشگاه شد و در همان دوران شروع به ساخت فیلم‌های کوتاه کرد که با توجه بسیار روبرو شدند، در سال ۱۹۶۷ یعنی یک سال پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه نیویورک اولین فیلم بلندش چه کسی در خانه من را می‌زند؟ را با همکاری همکلاسی‌هایش از جمله تلما شونمیکر به عنوان تدوین گر و هاروی کایتل به عنوان بازیگر ساخت که هر دو همکاری دائمی با وی یافتند. این فیلم که مبنای فیلم دیگری از او به نام Mean Street (در ایران: «پایین شهر») بود با همان مشخصات تقریباً همیشگی فیلم‌های وی است: زندگی خیابانی آمریکایی‌های ایتالیایی تبار نیویورکی، مونتاژ سریع، موسیقی راک و مردی درگیر در مخمصه. بعد از آشنایی با رابرت دنیرو در سال ۱۹۷۳ خیابان بی رحم را باشرکت دنیرو و کیتل می‌سازد که توسط یکی از مشهورترین منتقدان سینما یعنی پالین کیل ستایش می‌شود. برخی از منتقدان سبک فیلم سازی مستندگرای اسکورسیزی رادر این دوران متأثر از ژان لوک گدار و جان کاساویتس می‌دانند که این دوران تا دهه هشتاد یکی از بهترین دوران فیلم سازی وی به شمار می‌رود. پس از آن الن برستین ستاره مشهور سینما تحت تاثیر از همین فیلم یعنی پایین شهر برای کارگردانی فیلم آلیس دیگر اینجا زندگی نمی‌کند، اسکورسیزی را بر می‌گزیند که با اعمال نفوذ وی این کار به او واگذار می‌شود و خود برستین نیز جایزه اسکار بهترین بازیگر زن را برایرد. در سال ۱۹۷۶ او یکی از به یاد ماندنی ترین فیلم‌های تاریخ سینما و یکی از محبوب ترین فیلم‌های منتقدان سینما را ساخت: راننده تاکسی با بازی رابرت دنیرو ، جودی فاستر ، هاروی کیتل و سیبیل شپارد . فیلم در باره سرگشتگی‌های یک سرباز سابق ویتنام است که در منهتن راننده تاکسی شده‌است و با نجات دختر خردسالی از چنگ باند فحشاء و دلبستگی اش به زنی که در دفتر انتخاباتی یک نامزد شهرداری کار می‌کند ، در هم گره می‌خورد. این فیلم در چهار رشته به جز کارگردانی، نامزد اسکار شد که به هیچ کدام دست نیافت، در عوض برنده شدن این فیلم در جشنواره کن که معتبرترین جشنواره سینمایی جهان محسوب می‌شد، نام اسکورسیزی را بر سر زبان‌ها انداخت. این فیلم اولین حضور جودی فاستر در نقش روسپی خرد سال است که برای آن برنده جایزه بهترین بازیگر نوپای بفتا (آکادمی هنرهای فیلم و تلویزیون بریتانیا) نیز شد. یکی دیگر از فیلمهای ماندگار اسکورسیزی فیلم زندگی نامه‌ای بسیار فوق العاده گاو خشمگین می‌باشد که سال(۱۹۸۰) به روی پرده‌های سینما آمد. این فیلم توسط موسسه AFI به عنوان بهترین فیلم تاریخ ورزشی سینما و همچنین چهارمین فیلم برتر تاریخ برگزیده شده هست. ضمن اینکه لقب بهترین فیلم دهه ۸۰ را نیز یدک می‌کشد. در این فیلم رابرت دنیرو توانست اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد را به دست بیاورد و کشف جدید اسکورسیزی یعنی جو پشی که برای اولین بار جلوی دوربین مارتین می‌رفت نیز کاندید اسکار بهرتین بازیگر نقش مکمل مرد شد. استیون اسپیلبرگ کارگردان نامی در جایی گفته هست که گاو خشمگین روایت زندگی هست که به نحو عالی زندگی شخصی و ورزشی یک قهرمان و فراز و سقوط آن را به تصویر کشیده هست. این فیلم همچنین اسکاردیگری برای یکی دیگر ازهمکاران دائمی اسکورسیزی یعنی تلما شونمیکر برای تدوین به ارمغان آورد . فیلم در شش رشته دیگر نیز از جمله کارگردانی نامزد اسکار شده بود که به هیچ یک از آنها دست نیافت. پس از سلطان کمدی (۱۹۸۳) که موفقیتی در گیشه به دست نیاورد اما با نقدهای مثبت منتقدان روبرو شد وی دست به کار ساخت فیلم جنجالی آخرین وسوسه مسیح بر اساس کتاب نیکوس کازانتزاکیس شد اما شرکت فیلم سازی پارامونت تحت فشار گروه‌های مذهبی، از تهیه آن خودداری کرد و ساخت فیلم پنج سال به تعویق افتاد. پس از این پروژه ناموفق، اسکورسیزی به فیلم سازی با بودجه کم و شبه زیرزمینی روی آورد و فیلم بعد از ساعت‌ها را ساخت. پس از آن به ساخت کلیپ «بد» برای مایکل جکسون و کارگردانی رنگ پول پرداخت و موفقیت تجاری این فیلم راه را برای از سر گیری پروژه آخرین وسوسه مسیح بافیلم نامه پل شرایدر هموار کرد. اکران این فیلم که با جنجال بسیاری در جهان روبرو شد باردیگر نام اسکورسیزی را بر سر زبان‌ها انداخت و او را برای دومین بار نامزد دریافت اسکار بهترین کارگردانی کرد اما در نهایت این اسکار به بری لوینسون برای مرد بارانی تعلق گرفت. در سال ۱۹۸۹ او یکی از اپیزودهای قصه‌های نیویورکی را کارگردانی کرد که دیگر اپیزودهای آن را فرانسیس فورد کاپولا و وودی آلن ساخته بودند. سال بعد او رفقای خوب یکی از بهترین فیلمهای گنگستر مافیایی سینما را ساخت که سومین نامزدی او برای اسکار کارگردانی را در پی آورد. در این فیلم رابرت دنیرو بار دیگر پس از گاو خشمگین در کنار جو پشی قرار گرفت و به همراه ری لیوتا بازیگران اصلی این فیلم ماندگار را تشکیل دادند. جو پشی توانست با بازی بسیار خوبش در رفقای خوب اسکار بهترین بازیگری نقش مکمل مرد را برنده شود. پس از آن اسکورسیزی به بازسازی فیلم ساخت ۱۹۶۲ یعنی تنگه وحشت پرداخت که با فروش فوق العاده‌ای در سینماها روبرو شد و رابرت دنیرو را کاندید اسکار بهترین بازیگر مرد آن سال کرد. عصر معصومیت ، کازینو ، دار و دسته‌های نیویورکی و هوانورد از جمله فیلم‌های او در سال‌های اخیر هستند. اسکورسیزی ، پنج بار نامزد دریافت اسکار بهترین کارگردانی و دو دوبار نامزد دریافت اسکار بهترین فیلمامه اقتباسی شده بود تا اینکه سرانجام بعد از ناحقی‌ها و بدشانسی‌های فراوان طلسم شکست و برای «رفتگان» اسکار کارگردانی سال ۲۰۰۶ رادریافت کرد. فیلم رفتگان یکی از موفترین فیلمهای اسکورسیزی تا به حال به حساب می‌آید که علاوه بر موفقیت‌های هنری و نظر مثبت منتقدین به همراه حضور موفق در جشنواره‌ها و فصل جوایز در جدول گیشه نیز فروش خیلی خوبی در آمریکا و دنیا توانست دست پیدا کند و پرفروش ترین فیلم اسکورسیزی نیز می‌باشد. این فیلم علاوه بر اسکار بهترین کارگردانی برای اسکورسیزی توانست اسکار بهترین فیلمنامه اقتباسی و بهترین تدوین و همچنین بالاخره بهترین فیلم سال را نیز به خانه ببرد. دراین فیلم لیوناردو دیکاپریو همچون دو کار قبلی اسکورسیزی در کنار مت دیمون و جک نیکلسون به ایفای نقش پرداخت. سال ۲۰۰۸ یک فیلم مستند به نام «درخشش یک نور» در باره گروه راک رولینگ استونز توسط اسکورسیزی ساخته شد که یکی از کنسرتهای این گروه را به تصویر می‌کشید. و نیز به عنوان فیلم افتتاحیه جشنواره برلین برگزیده شد. فیلم بعدی اسکورسیزی تحت عنوان جزیره شاتر فوریه ۲۰۱۰ اکران شد. باز هم همچون تمام فیلمهای دهه ۲۰۰۰ او برای چهارمین بار با بازی لیوناردو دیکاپریو که رابرت دنیروی جدیدی اسکورسیزی او را می‌نامند به پرده سینماها آمد. این فیلم نیز مانند فیلم قبلی اسکورسیزی فروش بالایی در گیشه داشت. تیم همکاری مارتین اسکورسیزی با رابرت دنیرو به عنوان بهترین نمونه زوج کارگردان بازیگری سینما شناخته شده هست و همچنین همکاری اسکورسیزی با دیکاپریو نیر به عنوان یکی از بهترین و شورانگیزترین زوجهای سینمایی معاصر شکل گرفته هست. در ۲۶ سال اخیر بیش از ۲۰ کتاب در باره او نوشته شده‌است و گفته می‌شود سبک کاری او بر روی حداقل یک نسل از فیلم سازان جهان تأثیر گذاشته‌است. و نکته جالب توجه در مورد رکورد منحصر به فرد مارتی اینکه، هر ۳ فیلم اسکورسیزی در دهه ۲۰۰۰ کاندید بهترین فیلم و کارگردانی سال در مراسم بافتا، گلدن گلوب و اسکار شدند! و در این بین اسکار کارگردانی و فیلم را برای رفتگان و گلدن گلوب کارگردانی را برای دار و دسته نیویورکی و رفتگان و البته بهترین فیلم بافتا و گلدن گلوب را برای هوانورد به دست آورده هست. گونه‌های سینمایی فیلم‌ها: گونه‌های سینمایی که اسکورسیزی در آن‌ها فعالیت داشته‌است: سینمای وحشت و دلهره آور: تنگه وحشت و جزیره شاتر سینمای مجهول و پیچیده (راز): جزیره شاتر سینمای گناه و جنایت: راننده تاکسی، تنگه وحشت، سینمای مافیا و گنگستری: رفقای خوب، کازینو، مردگان، خیابانهای پایین شهر سینمای کمدی سیاه: سلطان کمدی، بعد از ساعتها سینمای رمانتیک: آلیس دیگر اینجا زندگی نمی‌کند، عصر معصومیت سینمای ورزشی: گاو خشمگین و رنگ پول سینمای هیجانی: جزیره شاتر، تنگه وحشت سینمای تاریخی: آخرین وسوسه مسیح، دار و دسته نیویورکی سینمای بیوگرافی: گاو خشمگین، رفقای خوب، آخرین وسوسه مسیح، کوندون، هوانورد سینمای موزیکال: نیویورک نیویورک سینمای جنگ: کوندون فیلم‌شناسی: داستانی خیابان اشرار (۱۹۷۳) آلیس دیگر اینجا زندگی نمی‌کند (۱۹۷۳) راننده تاکسی (۱۹۷۶) نیویورک، نیویورک (۱۹۷۷) گاو خشمگین (۱۹۸۰) سلطان کمدی (۱۹۸۳) بعد از ساعت‌ها (۱۹۸۵) رنگ پول (۱۹۸۶) آخرین وسوسه مسیح (۱۹۸۸) بخشی از قصه‌های نیویورکی (۱۹۸۹) رفقای خوب (۱۹۹۰) تنگه وحشت (۱۹۹۱) عصر معصومیت (۱۹۹۳) کازینو (۱۹۹۵) کوندون (۱۹۹۷) احیای مردگان (۱۹۹۹) دار و دسته‌های نیویورکی (۲۰۰۲) هوانورد (۲۰۰۴) داستان کوسه (۲۰۰۴) (گوینده) رفتگان (۲۰۰۶) جزیره شاتر (۲۰۱۰) مستند: سفری شخصی همراه ماتین اسکورسیزی میان فیلم‌های آمریکایی (۱۹۹۵) سفر من به ایتالیا (۱۹۹۹) راهی به خانه نیست: باب دیلان (۲۰۰۵) جوایز: ۲۰۰۷ - برنده اسکار بهترین کارگردانی برای فیلم ازدست‌رفته ۲۰۰۷ - برنده جایزه گلدن گلوب بهترین کارگردانی برای فیلم ازدست‌رفته ۲۰۰۷ - نامزد جایزه بهترین کارگردانی جشنواره بفتا برای فیلم ازدست‌رفته ۲۰۰۷ - برنده جایزه بهترین کارگردانی اتحادیه انجمن کارگردانان آمریکا برای فیلم ازدست‌رفته ۲۰۰۶ - نامزد جایزه بهترین کارگردانی تلویزیونی جشنواره بفتا برای مستند فیلم راهی به خانه نیست: باب دیلان ۲۰۰۵ - نامزد اسکار کارگردانی برای فیلم هوانورد ۲۰۰۵ - نامزد جایزه گلدن گلوب بهترین کارگردانی برای فیلم هوانورد ۲۰۰۵ - نامرد جایزه بهترین کارگردانی جشنواره بفتا برای فیلم هوانورد ۲۰۰۵ - نامزد جایزه بهترین کارگردانی اتحادیه انجمن کارگردانان آمریکا برای فیلم هوانورد ۲۰۰۳ - نامزد اسکار کارگردانی برای فیلم دار و دسته‌های نیویورکی ۲۰۰۳ - برنده جایزه گلدن گلوب بهترین کارگردانی برای فیلم دار و دسته‌های نیویورکی ۲۰۰۳ - نامزد جایزه بهترین کارگردانی جشنواره بفتا برای فیلم دار و دسته‌های نیویورکی ۲۰۰۳ - نامزد جایزه بهترین کارگردانی اتحادیه انجمن کارگردانان آمریکا برای فیلم دار و دسته‌های نیویورکی ۱۹۹۶ - نامزد جایزه گلدن گلوب بهترین کارگردانی برای فیلم کازینو ۱۹۹۴ - نامزد اسکار فیلمنلمه اقتباسی برای فیلم عصر معصومیت به همراه جی کوکس ۱۹۹۴ - نامزد جایزه گلدن گلوب بهترین کارگردانی برای فیلم عصر معصومیت ۱۹۹۴ - نامرد جایزه بهترین کارگردانی اتحادیه انجمن کارگردانان آمریکا برای فیلم عصر معصومیت ۱۹۹۲ - نامزد خرس طلای جشنواره برلین برای فیلم تنگه وحشت ۱۹۹۱ - نامزد اسکار کارگردانی برای فیلم رفقای خوب ۱۹۹۱ - نامزد اسکار فیلمنامه اقتباسی برای فیلم رفقای خوب به همراه نیکولاس پیلگی ۱۹۹۱ - نامزد جایزه گلدن گلوب بهترین کارگردانی برای فیلم رفقای خوب ۱۹۹۱ - نامزد جایزه گلدن گلوب بهترین فیلمنامه اقتباسی برای فیلم رفقای خوب به همراه نیکولاس پیلگی ۱۹۹۱ - نامرد جایزه بهترین کارگردانی اتحادیه انجمن کارگردانان آمریکا برای فیلم رفقای خوب ۱۹۹۱ - نامرد جایزه بهترین فیلمنامه اقتباسی اتحادیه انجمن نویسندگان و فیلمنامه نویسان آمریکا برای فیلم رفقای خوب به همراه نیکولاس پیلگی ۱۹۹۱ - برنده جایزه بهترین فیلمنامه اقتباسی جشنواره بفتا برای فیلم رفقای خوب به همراه نیکولاس پیلگی ۱۹۹۱ - برنده جایزه بهترین فیلم جشنواره بفتا برای فیلم رفقای خوب ۱۹۹۱ - برنده جایزه بهترین کارگردانی جشنواره بفتا برای فیلم رفقای خوب ۱۹۹۰ - برنده جایزه شیر نقره‌ای جشنواره ونیز برای کارگردانی فیلم رفقای خوب ۱۹۸۹ - نامزد اسکار کارگردانی برای فیلم آخرین وسوسه مسیح ۱۹۸۵ - برنده بهترین کارگردانی جشنواره کن برای فیلم بعد از ساعت‌ها ۱۹۸۵ - نامزد نخل طلای جشنواره کن برای فیلم بعد از ساعت‌ها ۱۹۸۴ - نامرد جایزه بهترین کارگردانی جشنواره بفتا برای فیلم سلطان کمدی ۱۹۸۳ - نامزد نخل طلای جشنواره کن برای فیلم سلطان کمدی ۱۹۸۱ - نامزد اسکار کارگردانی برای فیلم گاو خشمگین ۱۹۸۱ - نامزد جایزه گلدن گلوب بهترین کارگردانی برای فیلم گاو خشمگین ۱۹۸۱ - نامزد جایزه بهترین کارگردانی جشنواره بفتا برای فیلم گاو خشمگین ۱۹۸۱ - نامرد جایزه بهترین کارگردانی اتحادیه انجمن کارگردانان برای فیلم گاو خشمگین ۱۹۷۷ - نامرد جایزه بهترین کارگردانی جشنواره بفتا برای فیلم راننده تاکسی ۱۹۷۷ - نامرد جایزه بهترین کارگردانی اتحادیه انجمن کارگردانان آمریکا برای فیلم راننده تاکسی ۱۹۷۶ - نامرد جایزه بهترین کارگردانی جشنواره بفتا برای فیلم آلیس دیگر در اینجا زندگی نمی‌کند ۱۹۷۶ - برنده نخل طلای جشنواره کن برای فیلم راننده تاکسی ۱۹۷۵ - نامزد نخل طلای جشنواره کن برای فیلم آلیس دیگر در اینجا زندگی نمی‌کند ۱۹۷۴ - نامرد جایزه بهترین فیلمنامه اتحادیه انجمن نویسندگان و فیلمنامه نویسان آمریکا برای فیلم خیابان‌های پایین شهر منبع: ویکی پدیا