Francis Ford Coppola

)Francis Ford Coppolaفرانسیس فورد کاپولا (
زمینه فعالیت:		کارگردان، فیلم‌نامه ‌نویس، تهیه کننده
ملیت:		ایتالیایی
متولد :		آمریکا، میشیگان، دیترویت، 7 آپریل 1939
سال‌های فعالیت:		1963 تا کنون
همسر یا شریک زندگی:		(تا کنون Eleanor Jessie Neil (1963-
وب‌گاه رسمی:		http://www.franciscoppolawinery.com
فرانسیس فورد کاپولا (۷ آوریل ۱۹۳۹، دیترویت، میشیگان) یکی از مشهورترین کارگردانان و تهیه‌کنندگان آمریکایی ایتالیایی‌تبار سینمای هالیوود است. او به جز کارگردانی، فیلمنامه می‌نویسد، شراب تجارت می‌کند، مجله چاپ می‌کند و صاحب هتل نیز هست. او را بیشتر به خاطر ساخت سه‌گانه پدرخوانده می‌شناسند. کاپولا در ۱۹۳۹ در دیترویت به دنیا آمد اما کودکی و نوجوانی خود را در نیویورک همراه با خانواده آمریکایی ایتالیایی خود گذراند. پدرش کارمینه کاپولا آهنگساز و موسیقیدان و مادرش بازیگر بود. او مدرک خود را در ادبیات نمایشی از دانشگاه هوفسترا اخد نمود و سپس به دانشگاه کالیفرنیا در لوس آنجلس به تحصیل فیلم‌سازی پرداخت. او کار خود را در سینما با دستیاری راجر کورمن شروع کرد و در چند فیلم به عناوین مختلف او را یاری کرد. در سال ۱۹۶۳ اولین فیلم خود را ساخت و در چهار سال بعد از آن مشغول فیلم‌نامه نوشتن شد او توانست درسال ۱۹۶۶ برنده اسکار بهترین فیلم‌نامه اقتباسی شود. در سال ۱۹۶۶ کمپانی مستقل فیلم زئوتروپ را همراه با جورج لوکاس تأسیس کرد. اولین فیلم این کمپانی به کارگردانی جورج لوکاس و تهیه‌کنندگی کاپولا بود. دومین فیلمی که به این صورت تهیه شد توانست در پنج رشته جایزه اسکار نامزد شود که یکی از این نامزدی‌ها جایزه بهترین فیلم بود. کاپولا کودکی سختی را پشت سر گذاشت و به علت ابتلا به فلج اطفال مدت زیادی را در بستر بیماری گذارند اما این کودک با روحیه و خوش قریحه با ترتیب دادن نمایش های عروسکی و تدوین فیلم های آماتوری اطرافیانش درد و تلخی این دوران را بر خود آسان کرده بود و همین جرقه بود که در 10 سالگی به کشف استعداد سینمایی او انجامید. کاپولا در کالج هافستر تئاتر خواند و در این مدت نمایشنامه های زیادی را روی صحنه برد. در سال 1960 برای ادامه تحصیل در رشته سینما وارد دانشکده کالیفرنیا شد و همزمان دوره های تکمیلی را در سایر زمینه های فیلمسازی گذراند. ظرف چند سال چندین فیلم کوتاه ساخت و نخستین فیلمنامه اش را با عنوان « پیلما، پیلما » نوشت؛ سناریویی که هیچ گاه آن را نساخت اما جایزه بهترین فیلمنامه ساموئل گلدوین را در 1962 به دست آورد. او با دستیاری راجر کورمن به دنیایی حرفه ای سینما قدم گذاشت و با حمایت این کارگردان استودیویی که به کشف استعدادهای ناشناخته شهرت دارد، فرصت یافت تا « جنون 13 » را به عنوان نخستین فیلم بلندش در کارنامه ثبت کند. پس از فیلم « رنگین کمان فینیان » و شکست تجاری « مردم باران » و « تو دیگه بزرگ شدی » کارگردانی « پدرخوانده » مسیر زندگی کاپولا را تغییر داد. این کلاسیک عظیم و باشکوه بر اساس رمان ماریو پوزو ساخته شد. فیلمی که قرار بود سرجیولئونه آن را بسازد اما ورق برگشت و کاپولای جوان و مستعد را غرق در شهرت و جایزه، به گران ترین، پولسازترین و مطرح ترین کارگردان دهه 70 تبدیل کرد. « مکالمه » در سال 1974 یکی از بهترین و کامل ترین فیلم های کاپولا در دوره اوج کنترل خلاقه او به آثارش است. او بعد از این فیلم تصمیم می گیرد « پدرخوانده 2 » را بسازد. ساختار مدرن تر این فیلم که به مراتب موفق تر از اثر نخست بود از نگاه هوشمندانه کاپولا در پرداخت دنیای پدرخوانده حکایت دارد. کاپولا با اقتباسی هنرمندانه از « قلب تاریکی » جوزف کنراد نامش را بر یکی از جاه طلبانه ترین پروژه های سینما ثبت کرد. « اینک آخرالزمان » شکوئیه ای علیه خشونت است که به کمک تکنولوزی جادویی سینما، پلیدی های جنگ را مجسم می کند. دهه 70 در حالی به پایان رسید که کاپولا به چهره ای شاخص و کلیدی در سینمای آمریکا تبدیل شده بود. سرخوردگی های مضاعف کاپولا در جریان سالهای دهه 80 او را آماج انتقادهای صریح منتقدان و حتی طرفدارانش قرار داد. « از صمیم قلب » اولین کاری بود که در مسیر قبلی اش به بن بست خورد. تکرار فرمولهای آزموده شده قبلی در « باغ های سنگی »، « ماهی پرجنب و جوش » و « پگی سو ازدواج کرد » هم جواب نداد و « قصه های نیویورک » که آخرین ساخته او در دهه 80 است. اما پس از ناکامی های پی در پی باز هم تصمیم گرفت تا در اوایل دهه 90 به سراغ تنها ناجی اعتبارش برود؛ « پدرخوانده 3 » اثری کم رمق بود که گر چه پس از سیل آثار ناموفقش از انسجام بیشتری برخوردار بود اما  هیچ گاه با قسمت اول و دوم این حماسه خانوادگی قابل قیاس نبود. « دراکولای برام استوکر » با داعیه بازگشت به ریشه های افسانه های قدیمی روی پرده سینما آمد، تنها فیلم قابل توجه کارگردان در دهه 90 محسوب میشود. اما آخرین ساخته کاپولا بازگشت دوباره او به دورانی است که هنوز با نوستالژی آن زندگی میکند. او پس از 10 سال پشت دوربین « جوانی بدون جوانی » می رود تا بر اساس رمانی ار میرچیا الیاده قصه ای مافیایی را در فضای مشابه پدرخوانده خلق کند. گرچه سال هاست کاپولا فیلم منسجم و بی نقصی را کارگردانی نکرده و نتوانسته به دوران طلایی کورلئونه بازگردد که به واسطه شاهکارهای دهه 70 بدست آورده، همچنان از فیلمسازان برجسته سینمای آمریکا محسوب میشود. « پیشنهادی میکنم که نتونه رد کنه » می گویند این جمله مشهور دن کورلئونه چند روز بعد از اکران پدرخوانده تبدیل یه تکه کلام اعضای مافیا و گنگسترها و خلافکارها شده بود. از زمان « سزار کوچک » در دهه 30 تا تمام سال های بعد در میان انبوه فیلم های گنگستری که ساخته شد، هیچ  فیلمی نتوانست به موقعیت « پدرخوانده » دست یابد. لیست فیلم های کاپولا به عنوان کارگردان: Nebo zovyot (1960) (as Thomas Colchart) (re-edited version with new footage) The Bellboy and the Playgirls (1962) Tonight for Sure (1962) The Terror (1963) (uncredited) Dementia 13 (1963) (as Francis Coppola) You're a Big Boy Now (1966) Finian's Rainbow (1968) The Rain People (1969) The Godfather (1972) The Conversation (1974) The Godfather: Part II (1974) )"The Godfather: A Novel for Television" (4 episodes, 1977 Apocalypse Now (1979) (as Francis Coppola) One from the Heart (1982) (as Francis Coppola) The Outsiders (1983) (as Francis Coppola) Rumble Fish (1983) The Cotton Club (1984) (as Francis Coppola) Captain EO (1986) Peggy Sue Got Married (1986) (as Francis Coppola) )"Faerie Tale Theatre" (1 episode, 1987 Gardens of Stone (1987) (as Francis Coppola) Tucker: The Man and His Dream (1988) New York Stories (1989) (segment "Life without Zoe") (as Francis Coppola) The Godfather: Part III (1990) Making 'Bram Stoker's Dracula' (1992) (TV) The Godfather Trilogy: 1901-1980 (1992) (V) Dracula (1992) Jack (1996) The Rainmaker (1997) Supernova (2000/I) (uncredited) Youth Without Youth (2007) Tetro (2009) جوایز: ۱۹۹۱ - نامزد اسکار کارگردانی برای فیلم پدرخوانده: قسمت سوم ۱۹۹۱ - نامزد اسکار بهترین فیلم برای فیلم پدرخوانده: قسمت سوم ۱۹۸۰ - نامزد اسکار کارگردانی برای فیلم اینک آخرالزمان ۱۹۸۰ - نامزد اسکار بهترین فیلم برای فیلم اینک آخرالزمان به همراه فرد روس، گری فدریکسون و تام استرنبرگ ۱۹۸۰ - نامزد اسکار فیلمنامه اقتباسی برای فیلم اینک آخرالزمان به همراه جان میلوش ۱۹۷۵ - برنده اسکار کارگردانی برای فیلم پدرخوانده: قسمت دوم ۱۹۷۵ - برنده اسکار بهترین فیلم برای فیلم پدرخوانده: قسمت دوم به همراه گری فدریکسون و فرد روس ۱۹۷۵ - برنده اسکار فیلمنامه اقتباسی برای فیلم پدرخوانده: قسمت دوم به همراه ماریو پوزو ۱۹۷۵ - نامزد اسکار بهترین فیلم برای فیلم مکالمه ۱۹۷۵ - نامزد اسکار فیلمنامه غیر اقتباسی برای فیلم مکالمه ۱۹۷۴ - نامزد اسکار بهترین فیلم برای فیلم گرافیتی آمریکایی به همراه گری کورتز ۱۹۷۳ - برنده اسکار فیلمنامه اقتباسی برای فیلم پدرخوانده به همراه ماریو پوزو ۱۹۷۳ - نامزد اسکار کارگردانی برای فیلم پدرخوانده ۱۹۷۱ - برنده اسکار فیلمنامه غیر اقتباسی برای فیلم پاتن به همراه ادموند نورث ۱۹۷۹ - برنده جایزه فیپرسکی جشنواره کن برای فیلم اینک آخرالزمان ۱۹۷۹ - برنده نخل طلای جشنواره کن برای فیلم اینک آخرالزمان ۱۹۷۴ - برنده نخل طلای جشنواره کن برای فیلم مکالمه ۱۹۶۷ - نامزد نخل طلای جشنواره کن برای فیلم حالا تو بچه بزرگی هستی منابع: ویکی پدیا  www.afrafilm.com